Една од дефинициите за перфекционизмот е: „Личноста мора да биде целосно компетентна, соодветна, талентирана, интелигентна и успешна во сите можни погледи. Основната цел и смислата на животот е достигнување и успех, а неспособноста на кое било поле се смета за показател за лична несоодветност или безвредност “(Елис, 1957: 89, според Гребло, 2012).
Пристапот базиран на група разликува две групи перфекционисти: адаптивни и неадаптивни перфекционисти (Ерцег Југовиќ и Лаури Корајлија, 2012).
Адаптивните перфекционисти имаат многу високи лични стандарди, сакаат ред и организација, но не се оптоварени со фактот дека сè мора да се направи совршено. Ги препознаваат своите ограничувања, прават грешки и се чувствуваат удобно кога ќе завршат некоја задача.
Неприлагодливите перфекционисти, исто така, си поставија многу високи стандарди, но за разлика од адаптивните, нивните цели се недостижни. Тие мислат дека мора да бидат апсолутно совршени и ги фаќа паника од неуспех или каков било резултат што е помалку од совршен, тие се премногу критични кон себе и кон другите и затоа не можат да уживаат во активностите или производите на нивната работа. Луѓето кои се адаптивни перфекционисти се мотивирани од желбата да се приближат што е можно повеќе до идеалната слика за себе, додека неадаптивните перфекционисти се мотивирани со обидот да се оддалечат од неприфатливата или непожелната слика за себе (Гребло 2012).
Понатаму, во однос на ориентацијата, самонасочениот перфекционизам вклучува претерано високи, нереални цели што личноста си ги поставува и детална самоанализа и критика, што резултира со неприфаќање на сопствените грешки, недостатоци или неуспеси во повеќе области.
Друго ориентираниот перфекционизам се фокусира на очекувањата и верувањата на една личност за другите луѓе. На другите им поставува високи цели, тие мора да бидат совршени и строго да ја оценуваат туѓата работа. Конечно, социјално ориентираниот / пропишаниот перфекционизам се однесува на верувањето дека другите имаат нереални и претерани очекувања од нас. Луѓето со висока оценка за оваа димензија чувствуваат дека треба да ги постигнат овие цели за да се чувствуваат одобрени и прифатени. Имајќи предвид дека таквите стандарди се перципираат како наметнати однадвор, овие луѓе често чувствуваат недостаток на контрола и притисок што пак резултира со чувство на неуспех, вознемиреност, лутина, беспомошност и безнадежност (Колиќ – Веховец и Рончевиќ, 2002).
Како да станете адаптивен перфекционист?
Поставете реални и остварливи, краткорочни цели, да стане свесен за секоја постигната цел, да си дозволи чувство на среќа и задоволство.
Не ја проценувајте личната вредност во зависност од исходот на активноста, бидејќи неуспехот не значи дека сме несоодветни, туку дека треба да работиме повеќе и/или да ги менуваме работните стратегии, пријдете на задачата опуштено, во наша моќ е да се стремиме да ја извршиме правилно, внимателно и навреме.
Прифатете ги сопствените грешки и бидете флексибилни со поставената цел, обидете се да ја постигнете најдобрата можна работа со прилагодување на стандардите за постигнување на специфичните барања на одредена ситуација, но и на вашите сопствени можности.
Наградете се и настојувајте да бидете позитивни.
