5 симптоми на патолошка љубомора: Помош?
Фројд тврди дека она што ја разликува обичната, нормална љубомора е нејзиниот патолошки интензитет, додека некои психолози не се согласуваат со него.
Мажите се и патолошки љубоморни – не се само жените, а механизмите на нарушувањето познато како патолошка љубомора се исти.
Патолошката љубомора (опсесивна љубомора) не е нешто што ќе исчезне само по себе. Во најголем број случаи станува збор за патолошка состојба која сериозно го загрозува психофизичкиот статус и здравјето не само на личноста која е патолошки љубоморна, туку и на партнерот, но и на околината.
Љубомората е нормална човечка емоција која се појавува во раното детство. Во подоцнежниот живот може да се поврзе со семејни, пријателски и најчесто љубовни (партнерски) односи. Во човечката природа е да сака да ја заштити личноста што ја сака, па поради оваа желба се јавува љубомора. Кога постои рационална закана дека некои од врските за кои се грижиме ќе бидат загрозени, љубомората во тој случај треба да биде во границите на нормалноста.
Меѓутоа, често се случува љубомората да ја премине границата на нормалното однесување и потоа да премине на ниво на патолошки. Главната карактеристика на оваа форма на љубомора е тоа што личноста која е патолошки љубоморна ги гледа проблемите таму каде што ги нема, ги имплицира и предизвикува чувство на вина. Таквото однесување ја издава несигурноста и го загрозува опстанокот на врската или бракот, а често завршува трагично – со семејно насилство, убиства и самоубиства.
Патолошка љубомора и што ја разликува од нормалната
Експертите на различни начини ја дефинирале љубомората како и нејзината патолошка форма. Така, Фројд тврди дека она што ја разликува вообичаената, нормална љубомора од патолошката е всушност само интензитетот.
Некои се однесуваат на фактот дека патолошката љубомора дава спорадични изливи на интензивна љубомора кои не зависат од конкретната ситуација и дека е присутна постојано, додека љубомората која се манифестира нормално и обично зависи од некој актуелен настан.
Исто така, нормалната љубомора подразбира очигледни докази, додека во патолошката форма на љубомора, дури и најмал сомнителен знак на однесување или дури и негово целосно отсуство се смета за доказ дека е оправдано и предизвикува бурни реакции. Дополнително, личноста која чувствува нормална љубомора може да го поправи своето однесување додека личноста која е патолошки љубоморна не прави никаква тријажа.
Чувствува љубомора не само кон партнерот, туку таа се протега и на поголем број луѓе, а ретко се предомислува кога нешто „поправа“.
Карактеристика на оваа патолошка состојба е дури и еден вид уживање во неа, без желба да се реши проблемот. Заеднички именител на сите толкувања е дека партнерската љубомора се развива во триаголникот на пар и друга личност, нивните интеракции, но и предиспозицијата на партнерот подложен на такво однесување.
Патолошка љубомора и можни причини
Точните причини за патолошка љубомора не се дефинирани, а експертите се согласуваат дека најчестите причини за нарушувањето се:
недостаток на самодоверба
длабока несигурност
лоша слика за себе, за своите потенцијали и вредности
детска траума (запоставување, недостаток на љубов).
Патолошки љубоморниот човек често мисли дека не е доволно добар за партнерот, практично со инсистирањето на тоа „докажува“ дека не може да биде доволно прифатен, ценет, сакан. Патолошката љубомора често е дел од симптомите, односно клиничката слика на некои други психијатриски нарушувања.
Најчестиот опис на симптомите на патолошка љубомора е:
обвинување на партнерот за изневерување дури и ако тој само гледа или разговара со друго лице
темелно го испрашува (испитува) партнерот за било каков потег, движење, настан
проверувајќи ги личните работи на партнерот (телефон, компјутер, белешки)
измислување ситуации кои не се случиле
создавајќи проблеми поради непостоечки работи
каење за агресивно прикажување на љубомора, но и продолжување на истото однесување,
обид за социјално изолирање на партнерот,
потреба да се стави себеси во центарот на вниманието на интересите на партнерот.
Како да се третира патолошката љубомора
Третманот на патолошката љубомора е сложен процес, особено ако таа напредувала и добила сериозна форма. Исто така, третманот е најверојатно осуден на неуспех доколку самиот човек не признае дека има проблем и не се согласува да се лекува. Покрај фармакотерапијата, задолжителен дел е и психотерапијата. Најуспешни методи се терапијата со партнерот, бракот и семејството, а многу добри резултати дава когнитивно-бихејвиоралната терапија.
Бидејќи патолошката љубомора може да резултира со сериозни последици, од кои најбенигни се раскинувањата и разводите (семејно насилство, разни облици на злоупотреба, убиства), јасно е дека најдобриот исход е лекувањето и тоа во раните фази.
