Што се автоимуни болести?
Нашиот имунолошки систем е нашата најважна одбранбена линија против разни несакани „играчи“, штетни надворешни влијанија дизајнирани да нè заштитат од сè лошо. Нашата велесила е таа што ни овозможува полесно и побрзо да се бориме со различни инфекции и болести.
Сепак, понекогаш, од многу често непознати причини, некои играчи во нашата организација почнуваат да се борат против сопствениот тим. Кај автоимуните болести, нашиот имунолошки систем почнува погрешно да ги напаѓа нашите сопствени клетки и ткива, како да се закана.
Овој феномен често создава конфузија особено кај медицинските професионалци. Има многу прашања на кои и покрај бројните истражувања, за жал сè уште нема одговори.
Како што проценува медицината, се верува дека има над осумдесет автоимуни болести, од кои секоја може да се манифестира во различни делови од човечкото тело.
Во останатиот дел од текстот, ќе ги истражиме сите клучни аспекти на автоимуните болести и ќе откриеме како нашиот најважен сојузник може да стане наш најголем непријател.
Што се автоимуни болести?
Ако зборуваме за нормални околности, јасно е дека треба, и дека нашиот имунолошки систем ја препознава разликата помеѓу сопствените клетки и туѓите, штетни материи.
Меѓутоа, кај автоимуните болести, нашиот имунолошки систем престанува да прави разлика помеѓу сопствените и непријателските клетки и на тој начин почнува да ги напаѓа своите. Ова може да резултира со воспаление, оштетување на органи и ткива и потенцијално да доведе до долгорочни здравствени проблеми.
Така, наместо нашиот имунолошки систем да ја извршува својата клучна задача, односно да го заштити телото од разни надворешни напаѓачи, тој почнува да ги напаѓа сопствените здрави клетки, како и другите органи и ткива.
Како што споменавме на самиот почеток, автоимуните болести можат да се манифестираат на многу начини, зафаќајќи различни органи и системи во телото.
Некои од познатите автоимуни болести вклучуваат системски лупус еритематозус, ревматоиден артритис, мултиплекс склероза, дијабетес тип 1 , целијачна болест и многу други. Секоја од овие болести има специфични карактеристики и симптоми, но тие се поврзани со грешка на имунолошкиот систем.
Иако сè уште се бара точната причина за автоимуните болести, комбинацијата на генетски, еколошки и хормонски фактори играат улога во нивниот развој.
Список на автоимуни болести
Еве ги најчестите автоимуни болести:
Системски лупус еритематозус
Ревматичен артритис
Целијачна болест
Хашимото тироидитис
Дијабетес тип 1
Мултиплекс склероза
Мијастенија гравис
Системска склероза
Системски васкулитис
Анкилозен спондилитис
Ова се само некои од вообичаените автоимуни болести, а се проценува дека ги има над осумдесет.
Зошто имунолошкиот систем го напаѓа телото?
Причината зошто имунолошкиот систем, кој вообичаено е дизајниран да го заштити телото од инфекции, може да го нападне сопственото тело не е целосно разбран, но постојат некои фактори за кои се верува дека придонесуваат за развој на автоимуни болести. Еве неколку клучни фактори:
Хормони : Хормоналните промени, особено кај жените, можат да влијаат на имунолошкиот систем и да го зголемат ризикот од развој на автоимуни болести. Ова е и причината зошто некои автоимуни болести се јавуваат почесто во одредени животни фази, како што се адолесценцијата или менопаузата.
Генетика : Наследувањето на одредени генетски предиспозиции може да го зголеми ризикот од развој на автоимуни болести.
Животна средина : околината во која едно лице живее и е изложено на различни фактори може да игра улога во поттикнувањето автоимуни реакции. Инфекциите, хемиските токсини, пушењето, исхраната и други надворешни фактори можат да го активираат имунолошкиот систем на несакан начин.
Стрес : Стресот може да игра клучна улога во развојот на автоимуни болести, особено ако се работи за хроничен стрес.
Симптоми на автоимуна болест – кои се најчестите симптоми на автоимуните болести?
Симптомите на автоимуните болести може значително да варираат во зависност од конкретната болест и органот што е засегнат. Сепак, постојат некои чести симптоми кои често се јавуваат кај различни автоимуни болести. Некои од почестите симптоми вклучуваат:
болки во зглобовите и оток
промени во тежината
малаксаност, исцрпеност
дигестивни проблеми
проблеми со кожата – чешање, осип, црвенило
губење на косата
Важно е да се истакне дека секоја автоимуна болест е уникатна и дека симптомите ќе зависат од видот на болеста и органот што е зафатен. Доколку забележите какви било загрижувачки симптоми, важно е да побарате лекарска помош за точна дијагноза и соодветен третман.
Бактерија која предизвикува автоимуни болести
Постојат неколку бактерии кои се поврзани со развојот на автоимуни болести, но важно е да се напомене дека врската помеѓу бактериите и автоимуните болести не е секогаш јасна и се уште се спроведуваат истражувања за да се разберат точните механизми. Еве неколку примери:
Стрептококна инфекција и ревматска треска : Стрептококните бактерии, особено Streptococcus pyogenes, можат да предизвикаат инфекции на грлото и другите делови од телото. Кај некои луѓе, оваа инфекција може да предизвика ревматска треска, автоимуна болест која може да доведе до воспаление на срцевите залистоци и зглобовите.
Хеликобактер пилори и автоимун гастритис : Хеликобактер пилори е бактерија која може да предизвика стомачни инфекции и чир на желудникот. Тоа е исто така поврзано со автоимун гастритис, состојба во која имунолошкиот систем ги напаѓа клетките кои произведуваат стомачна киселина.
Кламидија и реактивен артритис : Инфекцијата со кламидија може да предизвика реактивен артритис, автоимуна реакција што доведува до воспаление на зглобовите и други симптоми.
Кога да се оди на лекар?
Доколку имате симптоми кои траат долго или се невообичаени за вас, како што се замор, болки во зглобовите, осип или промени во функциите на телото, време е да се консултирате со лекар.
Исто така, имањето семејна историја на автоимуни болести може да го зголеми вашиот ризик, па затоа е добра идеја да разговарате со вашиот лекар за можни мерки на претпазливост или рана дијагноза.
Секогаш е паметно да се консултирате со лекар доколку имате какви било здравствени проблеми. Вашиот лекар ќе може да спроведе соодветни тестови, да постави дијагноза и да препорача соодветен план за лекување или упатување до специфичен специјалист доколку е потребно.
Раната дијагноза и управувањето со автоимуните болести може значително да го подобри квалитетот на животот и да го намали ризикот од сериозни компликации.
Најдобар лек за автоимуни болести
Најдобриот лек за автоимуни болести зависи од конкретната болест, сериозноста на симптомите и индивидуалните карактеристики на пациентот.
Со оглед на тоа што постојат голем број на различни автоимуни болести, секоја од нив има свои уникатни карактеристики и бара различен третман. Исто така, секој човек може различно да реагира на терапии, па изборот на најдобриот лек е индивидуална одлука која треба да се донесе во консултација со лекар.
