Ниту една тага не е иста и сите различно реагираме на смртта на саканите. Но, животот продолжува, а враќањето на патеката на секојдневниот живот не е лесно.
Соочувањето со загубата на некој близок, член на семејството или пријател може да биде еден од најтешките предизвици со кои се соочуваме многумина од нас. Кога ќе изгубиме брачен другар, брат, сестра или родител, нашата тага може да биде особено силна.
Загубата се сфаќа како природен дел од животот, но сепак можеме да бидеме обземени од шок и збунетост, што доведува до долги периоди на тага или депресија. Тагата обично слабее по интензитет со текот на времето, но тагувањето е важен процес за надминување на тие чувства и за продолжување на прифаќањето на времето што сте го поминале со саканата личност.
Ниту една тага не е иста…
Секој различно реагира на смртта на најблиските и користи лични механизми за справување со тагата. Истражувањата покажуваат дека повеќето луѓе можат сами да се опорават од загубата со текот на времето доколку имаат социјална поддршка и здрави навики. Можеби ќе бидат потребни месеци или години за да се помири со загубата. Не постои „нормален“ временски период некој да тагува. Не очекувајте ни да поминете низ фази на тага, бидејќи истражувањето сугерира дека повеќето луѓе не поминуваат низ фази како прогресивни чекори.
Човечките суштества се природно отпорни, така што повеќето од нас можат да ја поднесат загубата и потоа да продолжат со сопствените животи. Но, некои луѓе може долго време да се борат со тагата и да се чувствуваат неспособни да ги извршуваат секојдневните активности. Луѓето на кои тагата им е особено тешко може да имаат корист од разговорот со психолог.
Совети кои можат да го олеснат животот
За жалење за загубата на близок пријател или член на семејството е потребно време, но истражувањата ни кажуваат дека исто така може да биде катализатор за обновено чувство за значење што нуди цел и насока на животот.
На ужалените поединци може да им бидат корисни некои од следниве стратегии за да им помогнат да ја прифатат загубата:
Разговарајте за смртта на некој близок со пријателите или колегите за да ви помогне да разберете што се случило и да се сетите на вашиот пријател или член на семејството. Избегнувањето може да доведе до изолација и да го наруши процесот на заздравување.
Прифатете ги вашите чувства. Може да доживеете широк спектар на емоции, од тага, лутина, па дури и исцрпеност. Сите овие чувства се нормални и важно е да препознаете кога се чувствувате вака. Ако се чувствувате блокирани или обземени од овие емоции, би било корисно да разговарате со лиценциран психолог или друг професионалец за ментално здравје кој може да ви помогне полесно да се справите со вашите чувства и да најдете начини да се вратите на вистинскиот пат.
Грижете се за себе и вашето семејство. Здравата храна, вежбањето и доволното спиење можат да помогнат во вашето физичко и емоционално здравје. Процесот на тагување може да влијае на телото. Грижете се за здравјето и на членовите на вашето семејство.
Помогнете им на другите кои се соочуваат со истата загуба. Поминувањето време со оние кои го сакале покојникот може да им помогне на сите и да ја ублажи тагата. Без разлика дали станува збор за споделување приказни или слушање на омилената музика на вашиот близок, овие мали нешта може да значат многу. Помагањето на другите исто така има дополнителна вредност затоа што и вие се чувствувате подобро.
Запомнете и прославете ги животите на вашите најблиски. Годишнините од смртта на некој близок може да бидат тежок период за пријателите и семејството, но може да биде и време на сеќавање, благодарност за времето што го поминавте со нив и оддавање почит.
Како може психологот да помогне?
Психолозите се едуцирани за да им помогнат на луѓето подобро да се справат со стравот, вината или вознемиреноста што може да биде поврзана со смртта на некој близок. Ако ви треба помош да се справите со тагата или да прифатите загуба, консултирајте се со психолог или друг лиценциран професионалец за ментално здравје.
Психолозите можат да им помогнат на луѓето да ја изградат својата издржливост и да развијат стратегии за надминување на тагата. Притоа, тие користат различни третмани базирани на докази – најчесто психотерапија – за да им помогнат на луѓето да го подобрат својот живот. Затоа, не двоумете се да побарате стручна помош доколку сметате дека товарот ви е претешки. Не е лесно да се справиш со тагата…
Извор: Американско психолошко здружение (АПА)
